Weglaten EsQuolumn Door: EsQuizzy Commentaar van de schrijver: Categorie: Column Geschatte leestijd: ca. 4 minuten
Tegenwoordig wordt iedere schrijfcursus ermee geopend, lijkt het wel: „Schrijven is weglaten.” Daar zou je een slimme truc in kunnen zien van een door concurrentie gefrustreerd schrijver, die met een weinig bemoedigende kreet het ontstaan van nòg meer boeken wilde tegengaan om zo het monopolie op ‘het schrijven’ te bemachtigen. Belachelijk? Niet minder dan. …Sorry? Oh… Belachelijk? Niet minder dan de. …Wat? Nòg meer? Belachelijk? Niet minder dan de keizer. Duidelijk zo? …Nòg niet helemaal? Belachelijk? Niet minder dan de keizer uit het. Echt waar? Nou, goed dan. Terug naar de volledige versie van die zin. Belachelijk? Niet minder dan de keizer uit het sprookje van die nieuwe kleren. Die liet tenslotte óók bepaalde zaken weg uit angst niet goed genoeg te zijn. „Schrijven is weglaten” is oorspronkelijk gelanceerd als een aandachttrekkende slogan met een diepe kern van waarheid. Als tegenhanger van het inmiddels minder bekende „Wie schrijft, die blijft” klinkt het lekker eigenwijs: „Schrijven is weglaten”. Dat men daar een tot in het afgodische verheven pseudo-hoeksteen voor het schrijversgilde van heeft gemaakt is echter net zo absurd als de leerling van een natuurwetenschapper die enkele van hun observaties nam en er een wereldreligie van wist te maken. Of als een eerstejaars student medicijnen die als eerste instrument een kettingzaag in handen gedrukt krijgt. Of als een leerling houtsnijder die, in plaats van allerlei soorten ruw hout, als eerste een mes in handen krijgt. „Schrijven is weglaten” klinkt interessant. Dat zeker. Maar als eerste stelregel voor schrijvers roept het enkele vragen bij mij op. Natuurlijk verbeteren wij de wereld en beginnen wij bij ons boek. Als we de regel eerst eens op onze verhalen gaan toepassen, dan zouden we ten eerste alle bijvoeglijke naamwoorden gaan schrappen. Zo zou er meer ruimte overblijven voor de lezer om zèlf zijn of haar beeldvorming te ontwikkelen. Ook overbodige woordjes als lidwoorden mogen wel weg. En vervoegingen van tijd? Allemaal onzin. Allemaal weglaten. Niet nodig. Lang leve wat wij gekscherend „indianentaal” noemen! Nog iets? Vast wel! De volgende stap zou zijn om alle overbodige beschrijvingen weg te laten. Kleding, eten, drinken, uiterlijkheden, merknamen, omgeving, voorgeschiedenis, onderwijs, sanitaire voorzieningen… alles halen we weg, op het strikt noodzakelijke na. En zelfs dáár kan nog wel wat geschrapt worden. O, is dàt wat er in Afrika en op Haïti en zo aan de hand is? En ineens hebben we een beeld bij de wereld en de mensen in dat, wat er van ons verhaal is overgebleven. Arme drommels, denken we. En we zijn blij dat het òns niet overkomt. Maar dan… plotseling zien wij het licht! En het is meteen dè oplossing voor de problemen van de mensen in het boek! We laten hèn gewoon weg! Laten wij zo dicht mogelijk naar de extreme vorm van onze stelregel gaan: een volledig leeg boek! Blanke pagina’s… of, nòg beter: één blanke pagina. De rest? Wèglaten. Zetten we daar niet een gewèldig statement neer? Maar de èchte puristen onder ons zullen niet tevreden zijn met ‘zo dicht mogelijk’. Die willen DE extreme vorm. Ook goed. Die stoppen dus helemaal met schrijven. Weer een boek minder. Scheelt weer een boek. Tjonge, als je zo’n column schrijft, herken je toch ineens een boel maatschappelijke problemen! Zouden die uit hetzelfde denken, maar dan serieus, zijn voortgekomen…? (Hier zou nu een verbouwereerde smiley moeten staan. Maar ik laat hem weg.) Als schrijven hetzelfde is als weglaten (want dat betekent het woordje ‘is’), wat hebben we dan toch veel slechte schrijvers! Ik heb nog steeds enkele uren nodig om een boekje van gemiddelde dikte te lezen. En ik lees toch niet echt langzaam. Mijn boekenkast puilt uit; de planken hangen krom. En het fenomeen ‘bibliotheek’ behoort nog steeds niet tot de antiquiteiten. Een klein kind zou de vraag kunnen stellen: „Maar… als je iets weglaat, moet je toch eerst iets hebben om het vervolgens weg te kunnen laten?” Goed zo! Daar moet je op zijn minst als een kind zo eenvoudig voor zijn, om zoiets intelligents te kunnen bedenken. „Schrijven is weglaten” is een overdreven uitdrukking om de boodschap meer contrast te geven. Mijn versie, en de in mijn ogen iets meer genuanceerde, zou zijn: „Weglaten is een schrijfgereedschap” — net zoals het chirurgenmesje een gereedschap is. Het is een instrument, waarmee prachtige resultaten te behalen zijn zoals een houtsnijder een adembenemend mooi beeldje uit een ruw stuk hout weet te maken: met een mesje. Maar „weglaten” is zeer zeker niet het belangrijkste gereedschap van de schrijver. Om in het voorbeeld te blijven: de schrijver schrijft zèlf zijn ruw stuk hout, om vervolgens de overbodige stukken en stukjes eraf te snijden en tòch nog dezelfde boodschap, hetzelfde verhaal te brengen. Dat kan al in de conceptfase, maar toch: als je niets hebt om in te snijden, is een mes zo weinig zinvol. En hoe meer het ruwe stuk hout al op het beeld lijkt dat de houtsnijder in zijn hoofd heeft, hoe minder hij hoeft te snijden. Datzelfde geldt voor het schrijven: hoe beter je je ruwe versie schrijft, hoe minder je wèg hoeft te laten. Misschien moet het schrijversmes maar van zijn sokkel gehaald worden om weer in de pennenbak tussen de andere schrijversgereedschappen te komen liggen. En als men dan tòch zo lyrisch wil blijven over dat „schrijven is weglaten”… Laat mij dan maar schrijven aan mijn verhalen. Mogen zij de hùnne weglaten.
Gepost op 08-10-2008 om 18:27 uur 535 keer gelezen

Alle verhalen van deze schrijver (EsQuizzy)

Door: Tines

Haha, leuk slot! Vind ik ook! Wat een gemiep... Leuke vergelijking met dat hout, zo is het precies! Op school leerde ik met 'schrijven' (in de eerste van het hbo): "Kill your darlings". Wat niet een oproep tot moord was, maar je moest soms prachtig geconstrueerde zinnen weghalen die je zelf heel mooi vond. Daarvan werd het geheel dan wel mooier uiteindelijk en daar ging het om. Mijn punt is dus eigenlijk om EsQuirrel nog even extra te ondersteunen. Het is een gereedschap waarmee je het eindproduct mooier maakt, maar o wee als je uitschiet!

Gepost op 09-10-2008 Om 17:26

Door: EsQuizzy

>> …dominosteen werd gegeven. Maar al die dominostenen zijn dan de keren dat ik die kreet al voorbij heb zien komen sinds ik het voor het eerst hoorde. En, zoals gebruikelijk in een column (zoals ook de kreet die ik onder vuur legde), zette ik één en ander wat ongenuanceerd neer, om het vervolgens te nuanceren en het daarna met een minder genuanceerde woordspeling te eindigen. Dat je je daardoor aangevallen voelt… dat spijt me. Het was niet persoonlijk bedoeld en ik hoop dat je, ook al kun je verder niet veel met mijn column omdat je zelf al daar was waar de column naartoe wil werken, geen aanstoot eraan zult nemen.

Gepost op 09-10-2008 Om 22:07

Door: Linda

Mooie column EsQuirrel . Het is zoals al eerder genoemd een instrument. Natuurlijk haal ik ook dingen weg nadat ik geschreven heb, maar volgens mij is het belangrijkste woord meteen gebruikt weghalen en niet weglaten. Weghalen doe je wanneer het te veel of niet goed is. Weglaten dan schrijf je het niet eens op.

Gepost op 12-10-2008 Om 12:08

Goede aanvulling, Linda! Dank je! ;)

Gepost op 12-10-2008 Om 13:40

Door: Gabriëlle

Hoihoi, ik zie nu pas dat je echt een Esquolumn aan dit thema hebt gewijd. Goed zeg! Ik denk dat je wel gelijk hebt met je statement. Ik denk wel dat de kritiek van jou en van Tines me hebben geholpen bij het schrijven van een nieuwe versie van Getuigenissen. Overigens de eerste versie heb ik inderdaad laten verwijderen, omdat ik een nieuwe versie had, die ik beter vind. Dit heb ik niet gedaan vanwege jullie reacties of zo hoor, ik vind het top dat jullie mij helpen in het creatieve proces. Daarmee houd je elkaar scherp denk ik. Bij mij was het echt weglaten van zijwegen die niet direct met de hoofdgedachte te maken hadden en uitwerken wat ik nou echt wilde zeggen over deze gedachte! Dat is voor mij de kunst van het weglaten. Daardoor wordt een column beter. Esq.: hoe bedoel je hun, in die zin van de wetenschapper? En hoe leg jij dat sprookje over die keizer eigenlijk uit? Zo maar twee vragen. En die laatste twee zinnen vind ik keigoed hé.

Gepost op 13-10-2008 Om 09:40

Dank je! Over het 'hun': bezittelijk voornaamwoord bij 'observaties', wijst terug op de leerling en de natuurwetenschapper. Vandaar meervoud. De natuurwetenschapper was trouwens Charles Darwin. Wat wil je uitgelegd zien aan het sprookje? Het sprookje of de toepassing ervan in deze column? *smile*

Gepost op 13-10-2008 Om 10:40

Door: EsQuizzy

Misschien moet dat 'hun' wel 'diens' zijn. Zal ik nog even natrekken.

Gepost op 13-10-2008 Om 10:46

Door: Gabriëlle

Ik denk het sprookje, want dan is de link duidelijk: "die liet ook pepaalde zaken weg uit angst niet goed te zijn" Ik zit meer met de uitleg die jij aan het sprookje geeft in mijn maag, dan met de link die jij legt, hoewel van het één het ander komt. In de trant van uitleg weg, link weg. Ben benieuwd naar jou interpretatie van het sprookje.

Gepost op 13-10-2008 Om 11:48

Nou ja, die komt dus vrij duidelijk naar voren in de door jou aangehaalde zin. Wat moet ik daar verder aan uitleggen? Trouwens, wel heel lastig voor jou als jij met mijn interpretatie van een bepaald sprookje in je maag zit... ;)

Gepost op 13-10-2008 Om 12:03

Door: Gabriëlle

Dank je, smaakte best lekker! Doet de koning iets uit angst om niet goed te zijn? Ik vind dit zelf een beetje te ver doorgevoerde interpretatie. Hij is gewoon zo geobsideerd door uiterlijke schijn, dat hij niet meer herkent als hij 'uitgekleed' wordt. Ze hadden hem wijsgemaakt dat hij kleren droeg, dus in zijn ogen liet hij niets weg. Het zijn eerder zijn onderdanen die bang zijn om de koning de waarheid te zeggen, dus om niet goed in de ogen van de koning te zijn. Deze vergelijking kan ik dan ook gebruiken bij mijn voorbeeld van de media (koning) die gefopt worden door de reclamemakers (kleermakers)

Gepost op 13-10-2008 Om 13:59

;) Allereerst: het sprookje heet "De nieuwe kleren van de keizer". Keizer is hoger dan koning. En als je het sprookje nog een leest, zul je zien dat die 'kleermakers/bedriegers' de keizer zo gek kregen om in zijn nakie te lopen door hem wijs te maken dat alléén mensen die goed waren in wat ze deden, de kleren konden zien. Dáár draait het sprookje om. Als die bedriegers dat niet gezegd hadden, was die keizer er nooit ingetrapt. De link met deze column mag je verder zelf leggen. *bloempje*

Gepost op 13-10-2008 Om 14:05

Door: Gabriëlle

Oké, als je het zo speelt dan kun je hem krijgen. Dus eigenlijk zeg je dat een columnist door de wet van de woordminimalisatie maar gewoon een blanco vel in moet leveren en dat de lezer daarin een goed verhaal in kan lezen. Lekker makkelijk

Gepost op 13-10-2008 Om 18:54

Jij snapt 'm. En de nòg betere lezer heeft helemaal geen blanco vel nodig. Scheelt weer krantenpapier. ;)

Gepost op 13-10-2008 Om 19:46

Door: Gabriëlle

Wat doen we hier nog?!

Gepost op 15-10-2008 Om 08:50

Ik laat het weglaten zo veel mogelijk weg. Het schrijven is tè leuk.

Gepost op 15-10-2008 Om 08:57

Door: EsQuizzy

Trouwens, Van Dale geeft het volgende: Zoeken in gratis woordenboek Zoekwoord Voer een trefwoord in: schrijven U hebt gezocht op het woord: schrijven. RESULTAAT 1 schrij·ven schreef, h geschreven 1 letters, cijfers enz. op papier, hout enz. neerzetten 2 spellen: hoe schrijf je dat woord? 3 een gedachte in tekens uitdrukken: een brief ~; dat is niet om over naar huis te ~ niet de moeite waard 2 schrij·ven het; o brief Ze hebben zo te zien óók iets wèggelaten. Waarschijnlijk omdat het er niet hóórt te staan.

Gepost op 15-10-2008 Om 13:05

Misschien moet ik de laatste twee zinnen maar vervangen door deze gedachte van hierboven: Ik laat het weglaten zo veel mogelijk weg. Het schrijven is tè leuk. Klinkt iets liever... =)

Gepost op 13-03-2009 Om 22:28

Weet ik nog. Was leuk. =)

Gepost op 16-09-2010 Om 10:27

Dit werk is ingezonden op http://www.blocnoot.nl en blijft te allen tijde eigendom van de feitelijke auteur van het werk (of bloCnoot zolang de auteur niet kan worden teruggevonden). Zonder toestemming van de feitelijke auteur mag dit werk niet gebruikt worden voor andere doeleinden dan lezen. BloCnoot zal nooit toestemming geven indien de auteur niet teruggevonden kan worden. Mocht er sprake zijn van misbruik van de inhoud van het gepubliceerde werk op welke manier ook zullen er (in samenspraak met de auteur) stappen ondernomen worden.